Zmierzch obrazu
- typ obiektu: malarstwo
- rok powstania: 1978
- materiał/technika: mieszana, płótno
- wymiary: 48 x 63 x 3 cm
- numer inw.: M-333
- reprodukcja na licencji: CC BY-NC-ND 3.0
Obraz jest utrzymany w barwach charakterystycznych dla zmierzchu dnia (cyjan i róż). Jest to jednak zmierzch obrazu — uchwycone cienką kreską formy ulegają transformacji, rozpadowi na wiązki kresek i ławice kółek (można też odnieść wrażenie, że falliczne formy zamieniają się w rodzaj tkaniny). Dynamika wcześniejszych kompozycji z lat 70. ulega uspokojeniu, rysunek staje się delikatny. Być może taki właśnie jest temat płótna — etap przejściowy od niemal barokowej formy do kompozycji konstruowanej zaledwie przy pomocy kilku kresek.
Obrazy malarki, niechętnej wszelkim kanonom i konwencjom, ukazują jej odczucia i skojarzenia, są świadectwem procesu twórczego. Według niej ten ostatni był ważniejszy niż końcowy efekt w postaci obrazu, kwestionowała też sens podziałów: przedstawienie — abstrakcja, rysunek — malarstwo czy przedmiot — działanie. Często przywoływany w kontekście jej twórczości surrealizm przejawia się przede wszystkim w postawie artystki, nie tylko w charakterze jej płócien. Rozumiał to Tadeusz Kantor, kiedy w 1967 roku projektował wystawę indywidualną Rosenstein w Zachęcie. Obok obrazów olejnych pokazał również szafę z pokoju artystki potraktowaną jako asamblaż oraz miniatury i przedmioty ze sztucznego szkła.
Rosenstein uprawiała również poezję, czego przejawem są tytuły prac malarskich. Ważnym elementem płócien jest dekoracyjny, przypominający secesyjne zawijasy podpis. Tytuły obrazów, tak jak w tym przypadku, artystka zapisywała na odwrocie własnoręcznie. Swoich obrazów nigdy nie uważała za ukończone, a kompozycji za zamkniętą, o czym świadczy rama, która przyjęła tu kolorystykę obrazu.
Karolina Zychowicz