Zmierzch obrazu

Erna Rosenstein

  • typ obiektu: malarstwo
  • rok powstania: 1978
  • materiał/technika: mieszana, płótno
  • wymiary: 48 x 63 x 3 cm
  • numer inw.: M-333
  • reprodukcja na licencji: CC BY-NC-ND 3.0

Obraz jest utrzymany w barwach charakterystycznych dla zmierzchu dnia (cyjan i róż). Jest to jednak zmierzch obrazu — uchwycone cienką kreską formy ulegają transformacji, rozpadowi na wiązki kresek i ławice kółek (można też odnieść wrażenie, że falliczne formy zamieniają się w rodzaj tkaniny). Dynamika wcześniejszych kompozycji z lat 70. ulega uspokojeniu, rysunek staje się delikatny. Być może taki właśnie jest temat płótna — etap przejściowy od niemal barokowej formy do kompozycji konstruowanej zaledwie przy pomocy kilku kresek.

Obrazy malarki, niechętnej wszelkim kanonom i konwencjom, ukazują jej odczucia i skojarzenia, są świadectwem procesu twórczego. Według niej ten ostatni był ważniejszy niż końcowy efekt w postaci obrazu, kwestionowała też sens podziałów: przedstawienie — abstrakcja, rysunek — malarstwo czy przedmiot — działanie. Często przywoływany w kontekście jej twórczości surrealizm przejawia się przede wszystkim w postawie artystki, nie tylko w charakterze jej płócien. Rozumiał to Tadeusz Kantor, kiedy w 1967 roku projektował wystawę indywidualną Rosenstein w Zachęcie. Obok obrazów olejnych pokazał również szafę z pokoju artystki potraktowaną jako asamblaż oraz miniatury i przedmioty ze sztucznego szkła.

Rosenstein uprawiała również poezję, czego przejawem są tytuły prac malarskich. Ważnym elementem płócien jest dekoracyjny, przypominający secesyjne zawijasy podpis. Tytuły obrazów, tak jak w tym przypadku, artystka zapisywała na odwrocie własnoręcznie. Swoich obrazów nigdy nie uważała za ukończone, a kompozycji za zamkniętą, o czym świadczy rama, która przyjęła tu kolorystykę obrazu.

Karolina Zychowicz

Inne prace artystki w kolekcji Zachęty

  • Zdjęcie pracy Źródło
    ŹródłoErna Rosenstein1965
  • Zdjęcie pracy Spalenie czarownicy
    Spalenie czarownicyErna Rosenstein1966
  • Zdjęcie pracy Gdzieś daleko altana
    Gdzieś daleko altanaErna Rosenstein1977
  • Zdjęcie pracy Wieczność rodzi chwilę
    Wieczność rodzi chwilęErna Rosenstein1982
  • Zdjęcie pracy Wodotrysk ognia i ciszy
    Wodotrysk ognia i ciszyErna Rosenstein1982

Inne prace z tej kategorii

  • Zdjęcie pracy Polska rodzina z końca wieku
    Polska rodzina z końca wiekuAntoni Fałat1986
  • Obraz realistyczny w kwadracie. Na tle beżowej ściany fragment stołu. Na nim pośrodku gazeta i biała rzeźba głowy Lenina w ujęciu en face. Powyżej wisi srebrna lampka.
    Okno drezdeńskieJanusz Kaczmarski1978
  • Zdjęcie pracy Autoportret
    AutoportretTadeusz Majda1974