Zespolenie
- typ obiektu: rysunek
- rok powstania: 1976
- materiał/technika: tusz, papier
- wymiary: 44 x 62,5 cm
- numer inw.: R-15
- reprodukcja na licencji: CC BY-NC-ND 3.0
Jan Dobkowski jeszcze podczas studiów odrzucił rozwiązania fakturalne wywodzące się z postimpresjonizmu. Wyeliminował z obrazu przestrzeń malarską, a powierzchnię płótna wypełniał dużymi płaskimi plamami gładko kładzionego koloru. Ograniczył gamę barwną do dwóch kontrastujących ze sobą barw dopełniających – czerwieni i zieleni – które uważał za kolory życia. Linia kreśląca kształty biegnie niespokojnymi, zawiłymi skrętami, tworząc secesyjno-dekoracyjne układy. Pomimo deformacji i wyolbrzymienia form obrazy są przedmiotowe, a nie abstrakcyjne. Repertuar powtarzających się motywów obejmuje m.in. zwielokrotnione piersi o mocno zaznaczonych sutkach, głowy z kosmykami włosów przypominającymi płomyki ognia, ludzkie szkielety, serca, plemniki i kształty embrionalne. Postać ludzka nie jest nadrzędna wobec innych elementów kompozycji – wszystkie organizmy zostają ze sobą zrównane i wzajemnie powiązane. Hierarchiczny podział na to, co ludzkie i nie-ludzkie ulega zniesieniu. Układy miękkich kształtów wyrażają treści symboliczne: żywiołowy zachwyt nad życiem i poczucie jedności z naturą podlegającą nieustannej przemianie. W połowie lat 70. zniknęła z obrazów postać ludzka – została sama dynamiczna kreska lekkimi nieregularnymi łukami przebiegająca przez płaszczyznę. Wtedy artysta zaczął tworzyć rysunki tuszem, zapełnione wijącymi się liniami, jakby obdarzonymi własnym życiem. W pracy Zespolenie dwa szerokie pasma delikatnie falują i stykają się ze sobą. W tych rysunkach Dobkowski zrezygnował z anegdoty, koncentrując się na budowaniu nastroju. Historyczka i krytyczka sztuki Wiesława Wierzchowska pisała, że artysta „nadaje kształt stanom psychicznym, przeżyciom zaistniałym wobec natury”. Zaś rytm pulsujących linii „to rytm zapisu fizycznego procesu rysowania, indywidualny jak pismo i jak pismo odkrywający osobowość człowieka”. Nasycone liryzmem prace odsłaniają indywidualną wrażliwość artysty.
Ewa Skolimowska
 z cyklu Przedłużenie lata V 1969 z cyklu Przedłużenie lata V 1969
 z cyklu Przedłużenie lata VI1969 z cyklu Przedłużenie lata VI1969
 z cyklu Przedłużenie lata VII1969 z cyklu Przedłużenie lata VII1969
 z cyklu Przedłużenie lata VIII1969 z cyklu Przedłużenie lata VIII1969
 Gdy wieje wiatr1975 Gdy wieje wiatr1975
 Duch1975 Duch1975
 Akwarium1975 Akwarium1975
 Próba styku1976 Próba styku1976
 Otchłań1976 Otchłań1976
 Wszechbędąca, akcja w plenerze z udziałem Marii Dobkowskiej1969 Wszechbędąca, akcja w plenerze z udziałem Marii Dobkowskiej1969
 Przedłużenie lata, akcja na dachu pracowni artysty przy ul. Chłodnej, Warszawa1969 Przedłużenie lata, akcja na dachu pracowni artysty przy ul. Chłodnej, Warszawa1969
 z cyklu Przedłużenie lata IV1969 z cyklu Przedłużenie lata IV1969
 z cyklu Przedłużenie lata II1969 z cyklu Przedłużenie lata II1969
 Zachłanna kobieta1970 Zachłanna kobieta1970
 Prowadził ślepy ślepego1970 Prowadził ślepy ślepego1970
 Euforia1973 Euforia1973
 Wielki dzień1980 Wielki dzień1980
 Moja rzeka II1980 Moja rzeka II1980
 Drzewa Jana D.1980 Drzewa Jana D.1980
 z cyklu Przedłużenie lata I1969 z cyklu Przedłużenie lata I1969
 z cyklu Przedłużenie lata III1969 z cyklu Przedłużenie lata III1969



