Myśląc o wystawie, która może być percypowana niezależnie od zaburzonych zmysłów, warto zastanowić się, co to znaczy „zobaczyć” dzieło sztuki. Jaka jest rola poszczególnych zmysłów w postrzeganiu rzeczywistości, również tej kreowanej przez artystów? Wzrok od zawsze miał uprzywilejowaną pozycję w procesie poznania. Zobaczyć znaczyło tyle co poznać, ale też zrozumieć i uwierzyć. Wzrok nadal w znacznej mierze odgrywa główną rolę w sztuce – dotyczy to w szczególności sztuki współczesnej, w XXI wieku zdominowanej przez media cyfrowe. Niezależnie od tego, jak bardzo chcielibyśmy poddać się innemu rodzajowi doznań, nie sposób pomniejszyć jego roli. Warto jednak zastanowić się, na ile to nas ogranicza w kontakcie z dziełem sztuki.
Wystawa Ogrody znosi zasadę „nie dotykać”, zmniejsza też dystans fizyczny między widzem a dziełem sztuki. Dla odbioru prezentowanych na niej obrazów, instalacji, obiektów wzrok jest ważny w takim samym stopniu jak słuch, węch, dotyk, smak oraz doznania ruchu. Ich istotą jest materialność i sensualność. Zwiedzający są zachęcani do dotykania zarówno wzrokiem, jak i dłonią, wąchania, nasłuchiwania, stąpania po dziele sztuki i wchodzenia w nie – oczywiście zgodnie z „instrukcją obsługi” przygotowaną przez artystów. Zaproszeni artyści używają materiałów jednoznacznie kojarzonych z naturą: piasek, kamienie, torf, pszczeli wosk, trawa, wiklina, żywe rośliny, gałęzie, grzyby. Prezentowane obiekty mają swoją skalę, ciężar, objętość, generują dźwięki i wydzielają zapachy. Wystawa w pewnym sensie nawiązuje do doświadczenia ogrodów sensorycznych, projektowanych tak, aby w sposób celowy pobudzać wszystkie zmysły. Jest niczym zaproszenie do Tajemniczego Ogrodu – ogrodu z ukrytymi tajemnicami, meandrami wspomnień i zachwytów, labiryntem pomiędzy realnym i metaforą, ogrodu zawieszonego pomiędzy światem emocji i rozumu.
Artyści biorący udział w wystawie:
Paweł Matyszewski:absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu (dyplom w 2009 roku w pracowni Piotra C. Kowalskiego), od 2014 roku odbywa studia doktoranckie na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu.
Mirosław Maszlanko: absolwent Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (dyplom w pracowni prof. Stefana Gierowskiego, aneks z rzeźby u Adama Myjaka). Rzeźbiarz, twórca realizacji land artu.
Marzanna Morozewicz: tworzy obrazy, obiekty malarskie, tkaniny, rysunki i fotografie. Pracuje na Uniwersytecie w Białymstoku.
Małgorzata Niedzielko: absolwentka Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (dyplom 1989 roku w pracowni Grzegorza Kowalskiego. Rzeźbiarka, autorka obiektów, instalacji. Angażuje się w działania społeczne i edukacyjne, od 2005 roku prowadzi pracownię rzeźby w Liceum Plastycznym w Supraślu.
Anna Panek: absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej i Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (dyplom w pracowni Leona Tarasewicza, aneks w pracowni Grzegorza Kowalskiego), pracuje w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Tworzy wielkopowierzchniowe obrazy wpisujące się w zastaną architekturę.
Igor Przybylski: absolwent Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (dyplom w pracowni Jarosława Modzelewskiego), pracownik naukowy Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Autor zdjęć, obrazów i filmów wideo.
Iza Tarasewicz: absolwentka Wydziału Rzeźby i Działań Przestrzennych Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Autorka rzeźb, instalacji, fotografii, rysunków i performansów.
Krzysztof Topolski: artysta multimedialny, performer, muzyk, kompozytor, kurator projektów artystycznych. W kompozycjach dźwiękowych wykorzystuje dźwięki przetwarzane komputerowo, a także zbierane w naturze i środowiskach miejskich, tworzy interaktywne instalacje dźwiękowe.
Zenek (Iłarion Daniluk) (1939–2000) żył i tworzył na Podlasiu. Malarz samouk, ozdabiał swoimi obrazami domy i mieszkania głównie w Hajnówce i okolicach. Motywami roślinnymi pokrywał wszystko: ściany i klatki schodowe domów prywatnych, wieszaki, kaloryfery, a nawet wnętrza tapczanów. Był malarzem idyllicznym, w swoich realizacjach przedstawiał świat kolorowy i dostatni, ucieleśnienie marzeń o dobrobycie w Polsce lat 70. i 80. Radość malowania obecna w jego pracach i ich ekspresja nasuwają skojarzenia z dziełami Celnika Rousseau i Antoniego Ociepki. Twórczość Zenka stała się szerzej znana dzięki pracy dokumentacyjnej i popularyzatorskiej Jana Gryki.
