Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki

kurator: Audrius Pocius
osoby artystyczne: Zuzanna Bartoszek, Alicja Bielawska, Cezary Bodzianowski, Agata Bogacka, Michał Budny, Rafał Bujnowski, Marta Deskur, Wojciech Gilewicz, Nicolas Grospierre, Grzeszykowska / Smaga, Veronika Hapchenko, Agata Ingarden, Elżbieta Jabłońska, Karolina Jabłońska, Karolina Jarzębak, Zuzana Janin, Tomasz Kręcicki, Hanna Krzysztofiak, Zbigniew Libera, Maria Loboda, Ant Łakomsk, Marcin Maciejowski, Małgorzata Mirga-Tas, Gizela Mickiewicz, Rafał Milach, Marta Niedbał i Paweł Olszczyński, Cezary Poniatowski, Joanna Piotrowska, Slavs & Tatars, Iza Tarasewicz, Andrzej Tobis, Krzysztof Zieliński
organizatorzy: Fundacja Sztuki Polskiej ING, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
partner wystawy: Fundacja ING Dzieciom
we współpracy z: The School of Creativity

Wystawa Obraz w ruchu, zorganizowana w 25-lecie Fundacji Sztuki Polskiej ING, opowiada o kolekcjonowaniu – nie jako zwyczajnym gromadzeniu dzieł, ale jako geście skierowanym do tych, którzy przyjdą po nas. Można by powiedzieć, że każda kolekcja – czy to dzieł sztuki wizualnej, wierszy, czy też muszelek zebranych na plaży – niesie w sobie ukrytą obietnicę daru. W przypadku kolekcji Fundacji Sztuki Polskiej ING jest to zobowiązanie wpisane w jej statut: jeśli Fundacja przestanie istnieć, cała kolekcja trafi do Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki. W ten sposób stanie się częścią dobra wspólnego, chronionego prawem.

Wystawa stawia proste z pozoru pytanie: Jak dziedziczy się dziedzictwo? Odpowiedzi należy szukać w stale powiększającym się zbiorze dzieł gromadzonych przez Fundację. Kolekcja jest tu ukazana jako nośnik kultury, złożony z fragmentów portret ostatnich dwudziestu pięciu lat, w którym zawarte zostały nadzieje, wartości i przekonania. To właśnie dzieła sztuki będą kształtować postrzeganie dzisiejszej kultury przez przyszłe pokolenia. Na ekspozycji zestawiono wybrane prace ze zbiorów Fundacji Sztuki Polskiej ING z dziełami wypożyczonymi od artystek i artystów związanych z Fundacją, a także z zasobów instytucji oraz innych kolekcji. To szansa, aby zobaczyć je w szerszym kontekście – również przez pryzmat pytania o granice własności i o to, jak instytucje wpływają na znaczenie sztuki w życiu publicznym.

Obraz w ruchu pokazuje, że dziedzictwo podlega nieustannym procesom, w trakcie których zmienia się, nabiera nowych znaczeń i reaguje na to, co dzieje się wokół. W tym ujęciu nie jest statycznym obrazem, lecz świadomym gestem przekazania dalej, nieustającą rozmową. To nie same dzieła, lecz ich wędrówka między ludźmi i pokoleniami tworzą prawdziwą sieć relacji. Dziedziczenie kolekcji pokazuje, jak splatają się wolność i odpowiedzialność, sfera prywatna i publiczna, ciągłość i wyobraźnia.

Z tą ideą Fundacja Sztuki Polskiej ING połączyła siły z siostrzaną Fundacją ING Dzieciom, by przedstawić dziedziczenie w kontekście edukacyjnym. To przecież dzieci przejmą w przyszłości dziedzictwo kulturowe, choć dziś mają najmniejszy wpływ na jego tworzenie i interpretacje w ramach instytucji sztuki. Dlatego wystawa wykracza poza teoretyczne ramy poprzez działania edukacyjne. Podczas serii warsztatów dla młodzieży przygotowanych przez zespół edukatorów Zachęty we współpracy z wileńską inicjatywą Szkoła Kreatywności wystawa stanie się miejscem publicznego kwestionowania, przekazywania innym i wprawiania dziedzictwa w ruch. Efekty tych działań będzie można oglądać na wystawie, podczas symbolicznego drugiego otwarcia w styczniu 2026 roku.

Fundacja Sztuki Polskiej ING została powołana w 2000 roku, w celu wspierania polskiej sztuki. Jedną z jej misji założycielskich było stworzenie kolekcji dzieł sztuki współczesnej powstałych po 1990 roku. Rozwijana od dwudziestu pięciu lat kolekcja liczy obecnie niemal 300 obiektów. Fundacja od początku swojego istnienia związana jest z Zachętą — Narodową Galerią Sztuki, z którą w 2004 roku zawarła umowę partnerstwa. Fundacja wspiera Zachętę darowiznami na rozwój kolekcji, zaprasza przedstawicieli instytucji do zasiadania w jury corocznej Nagrody Fundacji wręczanej podczas Warsaw Gallery Weekend, oraz wspólnie z galerią realizuje wstawy. Dodatkowo, zgodnie ze statutem, w przypadku zakończenia działalności Fundacji, jej kolekcja zostanie przekazana Zachęcie. www.ingart.pl

Fundacja ING Dzieciom jest jedną z najstarszych fundacji korporacyjnych w Polsce. Swoją misję „Pomagamy dzieciom być o krok do przodu” realizuje poprzez wspieranie rozwoju i edukacji, dbanie o zdrowie oraz wyrównywanie szans. Fundacja pomaga dzieciom dotkniętym problemami społecznymi i ekonomicznymi, wspiera aktywność fizyczną dzieci z niepełnosprawnościami czy pomaga dzieciom uchodźczym i znajdującym się w sytuacjach kryzysowych.

The School of Creativity [Szkoła Kreatywności] to litewska instytucja łącząca edukację ze sztuką i kreatywnością, korzystając ze skandynawskich metod nauczania i autorskich badań. Współpracuje z licznymi partnerami międzynarodowymi i uczestniczy w wielu projektach o zasięgu globalnym. W 2024 roku została wybrana do zaprojektowania i realizacji programu edukacyjnego dla francuskich uczniów w ramach Sezonu Litwy we Francji w 2024 roku.