Projekt Kordegarda

artyści: Sławomir Belina, Anna Orlikowska, Wunderteam (Wojciech Duda, Włodzimierz Filipek, Rafał Jakubowicz i Maciej Kurak), Monika Błażusiak, Balbina Bruszewska, Agnieszka Chojnacka, Artur Chrzanowski, Gregor Gonsior, Kamil Kuskowski, Monika Masłoń, Tomasz Matuszak, Modapolka.pl, Krzysztof Ostrowski, Jakub Stępień – HAKOBO, studenci PWSFiTV w Łodzi
kurator: Magda Kardasz

MIASTO ŁÓDŹ/FAB
Wystawa zawdzięcza swój tytuł Jakubowi Stępniowi HAKOBO, jednemu z jej uczestników i jednocześnie współautorowi koncepcji. HAKOBO zaprojektował także część obrazową zaproszenia i folderu towarzyszącego ekspozycji. Ilustracja na zaproszeniu przedstawia wykadrowany (zepsuty?) neon miejscowego dworca kolejowego: ŁÓDŹ FAB[RYCZNA]. Opisując zdjęcie, HAKOBO posłużył się słownikową definicją skrótu: „FAB = The FAB four = The Beatles” (co po polsku brzmiałoby: „Czwórka z Liverpoolu”) oraz tłumaczeniem na język polski przymiotnika fabulous – „legendarny”, a w języku potocznym – „fantastyczny, odjazdowy”. Hej, Jakub, trafiłeś w sedno!

Taką właśnie legendarną Łódź – z jej mocno wyczuwalną do dziś w tkance miejskiej historią, problemami społecznymi, postępującą modernizacją i komercjalizacją przestrzeni miejskiej, unikalnym Muzeum Sztuki i tradycją awangardy, historią artystycznych przedsięwzięć, organizowanych przez artystów dla artystów, sławną Szkołą Filmową i Akademią Sztuk Pięknych kształcącą artystów wizualnych i projektantów mody, czy wreszcie aktywną sceną muzyczną – chciałam zaprezentować w Projekcie Kordegarda. Przestrzeń galerii jest niewielka, więc konieczny był wybór. Ponieważ nie jestem „stamtąd”, poprosiłam o pomoc kilkoro Kolegów – HAKOBO, Kamila Kuskowskiego i Tomasza Matuszaka z ASP, kuratorkę Jolantę Ciesielską, znajomego studenta oraz pracowników PWSFTViT. Jestem im bardzo wdzięczna za sugestie i pomoc.

„Wystaw z Łodzi” było ostatnimi czasy sporo. Ekspozycję Miasto Łódź wyróżnia odejście od ukazywania wyłącznie miejscowej sceny Sztuki wizualnej, a w zamian skupienie uwagi na młodym i średnim pokoleniu twórców i chęć ukazania interesujących zjawisk także z dziedziny projektowania, filmu i muzyki. Uczestników projektu łączy sympatia dla Łodzi, wrażliwość na problemy tego miasta, a także decyzja o budowaniu swojej zawodowej kariery w tym właśnie miejscu. Miasto Łódź to kolejna w Kordegardzie/Projekcie Kordegarda historia z cyklu „Pokój z widokiem”, ukazująca wybrane miasto widziane oczyma artystów. Widz zbliżający się do galerii dostrzeże w jej oknach piktogramy dłoni w rozmaitych gestach. Nie znając liter migowego alfabetu, może poczuć się zaintrygowany nieznanym przekazem i – mam nadzieję – zachęcony do wejścia do galerii w poszukiwaniu rozwiązania zagadki. (Litery tworzą napis: ŁÓDŹ.) Autorem projektu jest Tomasz Matuszak. Podobny projekt artysta zaprezentował po raz pierwszy w izraelsko-palestyńskiej strefie granicznej w Hajfie na przełomie 2000 i 2001 roku, pod tytułem Matrimony [Małżeństwo], jako swoistą mediację między zwaśnionymi stronami. W 2004 roku powtórzył pomysł w oknach łódzkiej Café Europa – socmodernistycznego pawilonu dumnie aspirującego do Europy. W Warszawie oglądamy trzecią odsłonę projektu – tym razem artysta nadał mu postać pseudoreklamowego teasera miasta czy wystawy.

Brzydko-romantyczną, fascynującą Łódź ukazuje praca Moniki Masłoń z 2006 roku zatytułowana Miasto – slideshow. Prezentowane na wystawie dzieła Artura Chrzanowskiego przedstawiają miasto w momencie zmiany, chaotycznej rewitalizacji, aspirowania do nowoczesnej metropolii. Praca Moniki Błażusiak, artystki wizualnej i zdolnej projektantki mody, ukazuje współczesną „odnowioną” Łódź. Autorka stworzyła portret Manufaktury, miejscowego centrum życia handlowo-towarzyskiego, w stylu konstruktywistyczno-abstrakcyjnym. Inna jej praca na wystawie to intrygujące tkaniny z „widokami Łodzi” – projekt ten nawiązuje do włókienniczych tradycji miasta.

Agnieszka Chojnacka prezentuje dwa dzieła: Wszystko będzie dobrze (2006) i Wiadomości (2007). Pierwsza z nich, podobnie do wcześniej opisanej, odwołuje się do tematu Łodzi jako miasta postprzemysłowego, jednak czyni to w sposób zaangażowany społecznie. Łódź to miasto kobiet – włókniarek/bezrobotnych, a także kobiet twórczych – artystek, którym ścieżki przetarła Katarzyna Kobro. Multimedialna instalacja Chojnackiej opowiada historie zawiedzionych, ale także tych pełnych marzeń i nadziei, pomimo trudów codzienności. Wiadomości imitują layout popularnej gazety. Projekt ironicznie odnosi się do hurra-optymizmu współczesnych mediów co do czekającej nas wszystkich (w tym mieszkańców Łodzi) pomyślnej przyszłości. Może być też odczytany jako próba odwrócenia panującej w mediach tendencji do epatowania przemocą i sensacjami na rzecz optymistycznego hasła: „Będzie dobrze”.

O niewygodnej historii opowiada kompozycja ścienna Kamila Kuskowskiego pt. Antysemityzm wyparty. Przy jej tworzeniu artysta posiłkował się swoistym objet trouvé – napisami na murach o antysemickim wydźwięku. Znaleźć je można w różnych miastach Polski. W Łodzi antysemickie podteksty pojawiają się często w słownych walkach między kibicami Widzewa i ŁKS-u. Napisy zamalowane, a jednak widoczne...

Sławomir Belina i Anna Orlikowska wykorzystują Łódź, jej malowniczo-eklektyczne pałacowe wnętrza i obskurne plenery jako punkt wyjścia do snucia abstrakcyjnych opowieści. W końcu 2009 roku, po kilku latach milczenia, Belina powrócił na artystyczną scenę wideoinstalacją Norma, zrealizowaną na zaproszenie łódzkiego mecenasa, galerii Atlas Sztuki. Na wystawie w Projekcie Kordegarda prezentujemy cztery części projektu, powstałe w zabytkowych wnętrzach pałaców łódzkich fabrykantów. W każdej z nich dziwacznie ubrane istoty wykonują tajemnicze czynności i gesty. Campowe kostiumy do filmów uszyli łódzcy krawcy pracujący pod dyktando artysty. W taki sposób od lat mieszkający w Warszawie Belina – znana postać łódzkiej sceny artystyczno-towarzyskiej lat 90. – powrócił do świata sztuki. My Anny Orlikowskiej to filmowa opowieść o równoległych światach, zręcznie wykorzystująca mroczne nieraz łódzkie scenerie jako tło do snucia metafizycznych historii.

Jakub Stępień HAKOBO, projektant graficzny i designer oraz znawca Łodzi, ze swego ogromnego dorobku wybrał prace dotyczące tego miasta. Na ścianach Projektu Kordegarda zobaczymy rysunki budynków. Oprócz tego autor pokaże zaprojektowany na wzór akcesorium kibica szalik powielający nazwę Łodzi w językach czterech kultur, które ją tworzyły. W galerii znaleźć też będzie można przygotowaną przez niego mapę zachwalającą i klasyczne, i nieoczywiste atrakcje tego miasta (we współpracy z Fundacją Bęc Zmiana).

Wunderteam.pl tworzą designerki Paulina Stępień i Magdalena Koziej. Na wystawie duet zaprezentuje projekt wnętrza kawiarni w budynku Muzeum Sztuki (ms Café) oraz inne prace związane z miastem. Modapolka.pl to marka firmująca autorskie ubrania projektowane przez Paulinę Stępień, skierowane do młodych mieszkanek miast. Kilka z nich można będzie zobaczyć na wystawie.

Gregor Gonsior łączy projektowanie mody ze street-artem i tworzeniem ściennych kompozycji malarskich. W ramach pokazu Miasto Łódź zostaną zaprezentowane próbki różnych rodzajów jego twórczości. Jedno z pomieszczeń galerii na czas wystawy zmieniło się w salę kinową. Widzowie mogą się wygodnie rozsiąść i obejrzeć przygotowany we współpracy z PWSFTViT wybór studenckich etiud filmowych z Łodzią w tle. Filmy pochodzą z ostatnich lat, ukazują więc miasto dzisiaj, jego pejzaże i problemy nurtujące mieszkańców. Artystyczny portret Łodzi dopełniają projekty muzyczne — teledyski autorstwa Balbiny Bruszewskiej, których akcja rozgrywa się w łódzkiej scenerii (np. do utworu Jak nie ty, to kto legendarnego O.S.T.R.). Dłuższy film animowany Miasto płynie, z którego pochodzi materiał wybrany do teledysku, także znalazł się na wystawie.

Otwarcie wystawy uświetnił koncert mistrzów łódzkiej elektroniki Capitana Commodore i SLG.

Mamy wielką nadzieję, że wystawa zachęci widzów do odwiedzenia LEGENDARNEGO MIASTA ŁÓDŹ.