Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki

artystka: Joanna Fluder
kuratorka: Michalina Sablik

Wystawa Śluz prezentuje wybór 140 gwaszy na papierze i płótnie z ostatnich lat oraz premierowe instalacje stworzone specjalnie dla przestrzeni Zachęty. Joanna Fluder wypracowała własny język plastyczny, łączący surrealizm, osobistą mitologię, humor i bogatą wyobraźnię. W swoich pracach podejmuje tematy związane z codziennym doświadczeniem kobiet, macierzyństwem, społeczną rolą opieki, neuroatypowością, pracą twórczą i relacją z otoczeniem – w tym ze światem przyrody.

Powracające motywy owadów i ślimaków są metaforą ponadgatunkowego doświadczenia „osób nieznacznych” i ich alternatywnych sposobów istnienia – spokojnych, nieśpiesznych, nieefektywnych w rozumieniu społecznym. Artystka w podmiotach słabych, bezradnych i pozaludzkich odnajduje figury potrzebne do opowiadania o doświadczeniu bycia artystką, matką, siostrą i córką, a także wzorce emancypacji.

Joanna Fluder przez wiele lat pracowała w domowych warunkach, tworzyła na kuchennym stole, łącząc sztukę z wychowaniem dzieci, co wpłynęło na szkicowy, ekspresyjny charakter jej sztuki – opartej na szybkim zapisie snów, wspomnień i codziennych sytuacji. Dla artystki malowanie stało się formą terapii i oporu wobec norm społecznych. Ważną częścią jej praktyki jest także współpraca z dziećmi, które inspirują ją swoją fantazją, przywołują wspomnienia z jej własnego dzieciństwa na wsi, oduczają też sztywnych nawyków myślowych.

Tytułowy „śluz” – pozostawiany przez ślimaka ślad – staje się tu symbolem twórczego istnienia. To znak obecności, działania, trwania pomimo presji. Postać ślimaka odzwierciedla artystyczną postawę Fluder: odczuwanie świata całym ciałem, niesienie domu na barkach i poruszanie się własnym rytmem, niezależnie od reguł narzuconych przez świat zewnętrzny.

Joanna Fluder (ur. 1981) – interdyscyplinarna artystka wizualna, zajmująca się malarstwem, wideo i ceramiką. Absolwentka Wydziału Malarstwa krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie w 2006 roku obroniła dyplom w pracowni Leszka Misiaka. Interesuje ją relacja człowieka z naturą, zagadnienia genderowe i feministyczne w kontekście życia w postantropocenie. Czerpiąc z osobistych przeżyć i niedosłownych skojarzeń, buduje surrealistyczny język, by eksplorować napięcia między społecznym a biologicznym. Tworzy projekt JAD łączący autorską ilustrację z porcelaną z odzysku, wyróżniony znakiem jakości Must Have 2019 podczas Łódź Design Festival. Jako ilustratorka współpracowała m.in. z projektantkami Kopi, 10decoart, magazynami „Zwykłe Życie”, „Smak”, „KTW”, „Wczasy Mag”, „Zeszyt Biologiczny”, „Gili-Gili” czy „Exklusiv”.