Znane, prywatne i muzealne kolekcje gościły już wcześniej w galerii Zachęta. Były to m.in.: kolekcja Toma Podla, kolekcja dzieł ze Lwowskiej Galerii Sztuki i obrazy Józefa Czapskiego ze szwajcarskiej kolekcji Richarda Aeschlimanna. Kolejnym przez nas prezentowanym zbiorem dzieł sztuki jest kolekcja Krzysztofa Musiała. To jedna z największych i najciekawszych, stworzonych w ostatnich latach prywatnych kolekcji sztuki polskiej. Obejmuje ponad 700 dzieł powstałych od połowy XIX wieku aż po czasy współczesne. Szeroki wybór dzieł z kolekcji Musiała został przedstawiony jesienią tego roku w Muzeum Narodowym we Wrocławiu na wystawie „Zapisy przemian” oraz w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, następnie zostanie zaprezentowany w Muzeum Narodowym w Krakowie oraz Muzeum Narodowym w Poznaniu. Na wystawę w Zachęcie, która jest tegorocznym prezentem gwiazdkowym dla publiczności, wybraliśmy wcześniejszą część kolekcji, przyjmując II wojnę światową jako datę graniczną. Pokazujemy obrazy, rzeźby i rysunki artystów, którzy na stałe wpisali się w historię polskiej sztuki, a ich dzieła bliskie są najważniejszym kierunkom w sztuce nowoczesnej: impresjonizmowi, ekspresjonizmowi, kubizmowi czy fowizmowi. Część nowszą kolekcji można oglądać w Galerii aTAK przy Krakowskim Przedmieściu 16/18.                

W pierwszej, środkowej sali prezentujemy przede wszystkim malarstwo realistyczne i akademickie XIX wieku, obrazy Wojciecha Kossaka, Henryka Siemiradzkiego czy Władysława Podkowińskiego oraz późniejsze, osadzone formalnie i tematycznie w tej epoce, przejawiające już jednak tendencje modernistyczne. Widoczne są w nim nawiązania do nowych kierunków w ówczesnej sztuce, np. impresjonizmu w obrazach Józefa Pankiewicza czy ekspresjonizmu w obrazach Konrada Krzyżanowskiego. Najliczniejszą częścią tej kolekcji jest grupa postimpresjonistycznych obrazów Olgi Boznańskiej złożona z kilku martwych natur i kilku portretów z arcydziełem artystki – Portretem Franciszka Siedleckiego.

W kolejnej sali znajdują się już obrazy i rzeźby śmiało wkraczające w nowy rozdział historii sztuki: kubizujące obrazy Leopolda Gottlieba, cézanowskie pejzaże Romana Kramsztyka i Eugeniusza Zaka, geometryzujące i syntetyzujące obrazy Andrzeja Pronaszki i Zygmunta Waliszewskiego, rzeźby Bolesława Biegasa i Henryka Kuny oraz pełne impresjonistycznego wdzięku prace Meli Muter. Zbiór ten wieńczą trzy powojenne obrazy Józefa Czapskiego – przełamujące założenia kapizmu nietypową kolorystyką, kadrowaniem i rozwiązaniami formalnymi. Mały Salon wypełniają akwarele, pastele, rysunki i szkice wybrane z obszernego zbioru.

artyści: Bolesław Biegas, Wacław Borowski, Olga Boznańska, Leon Chwistek, Józef Czapski, Xawery Dunikowski, Eugeniusz Eibisch, Julian Fałat, Wojciech Gerson, Leopold Gottlieb, Gustaw Gwozdecki, Alicja Halicka, Alfons Karpiński, Wojciech Kossak, Roman Kramsztyk, Konrad Krzyżanowski, Henryk Kuna, Józef Tadeusz Makowski, Rafał Malczewski, Louis Marcoussis, Józef Mehoffer, Zygmunt Menkes, Piotr Michałowski, Mela Muter, Elie Nadelman, Tymon Niesiołowski, Józef Pankiewicz, Władysław Podkowiński, Andrzej Pronaszko, Ferdynand Ruszczyc, Kazimierz Sichulski, Henryk Siemiradzki, Władysław Ślewiński, Jan Stanisławski, Zygmunt Waliszewski, Eugeniusz Waniek, Wacław Wąsowicz, Joachim Weingart, Wojciech Weiss, Marek Włodarski, Jan Wojnarski, Witold Wojtkiewicz, Leon Wyczółkowski, Stanisław Wyspiański, Eugeniusz Zak, August Zamoyski