Data powstania: 15.03.2024

>English

X-Philes to queerowy kolektyw artystyczny, w skład którego wchodzą Rafał Domagała, Maja Gomulska, Bartosz Jakubowski i Gabriela Sułkowska. Działa na styku poezji, performansu, sztuk wizualnych i choreografii. Nazwa kolektywu budzi skojarzenia z tajnym archiwum, tym bardziej, że podstawą ich działalności są teksty współczesne i historyczne. Zawiera także słowo „philos”, które w języku greckim oznacza osobę ukochaną, gdyż ważnym aspektem działalności grupy jest kolektywność i tworzenie wspólnoty. X-Philes organizują warsztaty, spotkania i wydarzenia performatywne. W 2022 roku nakładem Staromiejskiego Domu Kultury w Warszawie wydali pierwszą w Polsce antologię poezji queerowej oraz przygotowali wystawę Baśnie z krwi i kości w Fundacji Galerii Foksal. 

Akcja X-Philes nawiązuje do kultowej książki dla nastolatek Ann BrasharesStowarzyszenie Wędrujących Dżinsów, w której cztery przyjaciółki noszą na przemian jedne dżinsy i przeżywają wakacje swojego życia. Trwający przez dwa miesiące performans X-Philes polega na przesyłaniu tej samej pary jeansów do siedmiu queerowych poetek mieszkających w różnych miastach Polski. Każda z nich będzie je nosiła przez tydzień i zapisywała na nich swoją poezję, rysowała i dokumentowała swoje codzienne życie. Ubranie, najbliższy ciału, osobisty przedmiot, stanie się żywym archiwum łączącym poetki, ich twórczość i codzienne życiowe doświadczenia. 

Akcja odnosi się do sztuki poczty (mail art), która rozwijała się w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych w międzynarodowym środowisku artystów konceptualnych, w tym tych z krajów zza żelaznej kurtyny, objętych cenzurą. X-Philes w podobny sposób tworzy alternatywny, niezależny obieg sztuki oraz „odmieńcze”, kolektywne archiwum. 

Dokumentacja akcji w postaci wierszy, filmów i zdjęć będzie na bieżąco prezentowana na stronie internetowej Zachęty, a także w mediach społecznościowych galerii i kolektywu X-Philes. Podsumowaniem całości stanie się publiczna prezentacja pary dżinsów i performans, który odbędzie się w połowie maja 2024. 

W akcji biorą udział: aniołka (Ania Ziębińska i Olka Dąbrowska), Mikołaj Borys Brzozowski, Mac Lewandowski, Joanna Łępicka, Danielka Weiss

Joanna Łępicka (she/he) – poetka. W 2023 wydała Zeszyt ćwiczeń. Redaguje „Stonera Polskiego”. Mieszka w Nowej Hucie.

Danielka Weiss (ona/jej) – queerowa transdziewczyna, adhdówa, shitposterka, postfotografka. Tworzy patchworkowe prace oparte o chaotyczny research, tekst i cyfrowe zbieractwo. W 2023 roku pokazywała film when the light goes on in the darkroom na festiwalach postporn, uczestniczyła w Kem School Warsaw, Letniej Szkole ING w Sokołowsku, brała też udział w hydrofeministycznej konferencji naukowej Deep Sea Babies w Krakowie. Studiuje film eksperymentalny w Akademii Sztuki w Szczecinie, pracuje nad projektem dyplomowym Poliamoryczne ogródki działkowew Barcelonie. Sierpień 2022 spędziła na rezydencji na ogródkach działkowych Tworzenie przestrzeni: dostępność, sztuka i działka we współpracy z Galerią Stroboskop, podczas której przetwarzała swoje doświadczenia i psychodyskurs w ramach projektu Survival Art. Finalistka festiwalu Młode Wilki. Publikowała m.in w zinach wydawnictwa Bomba, „x.philes”, „Girls* to the front”. W 2019 współkuratorowała zina „Queer After Gay”.

Mac Lewandowski (they/them on/ona) – łączy teatr, słowo, materiały z drugiego obiegu, zapożyczenia z kultury masowej, własne doświadczenia oraz DJ-ing jako kreację przestrzeni wspólnego, wyzwalającego performansu. Pracuje nad kolektywnymi działaniami traktującymi osobę artystyczną i publiczność na równych zasadach. Chce tworzyć przestrzeń zarówno zróżnicowaną, jak i inkluzywną, dekonstruować zastane, wychodzić naprzeciw uprzedzeniu. Jako osoba didżejska (DiV4) oscyluje między chaosem a zmysłowością, czerpie inspiracje z efemeryczności sztuki performatywnej i tożsamości queer – łączy szybkie, ostre uderzenia, dynamiczne elementy i senny krajobraz z żywym miksem wpływów latinx, kładącym nacisk na rytmiczną głębię bębnów. Energiczna i porywająca mieszanka przywołuje poczucie ucieczki, odzwierciedlające definicję płynności płciowej artystx. Osoba autorska cyklu imprez DEKONSTRUKT. Należy do kolektywów DEKONSTRUKT oraz POISE.

Mikołaj Borys Brzozowski (on/jego) – student i pracownik kultury. Razem z Olą Wewior tworzy kolektyw osesi. Interesuje go burzenie elitarnego wizerunku sztuki i praca na rzecz dostępności. Mieszka w Poznaniu, pochodzi z Bydgoszczy.

aniołka (Ania Ziębińska i Olka Dąbrowska) – duet miłosno-kreatywny, którego uczestniczki przeobrażają się czasami w dwie małe polne myszki, razem i oddzielnie realizujące działania poetyckie, artystyczne i dźwiękowe. Wspólnie piszą, grają dj-sety, tworzą scenografie i prace wideo, organizują spotkania i imprezy z cyklu aniołkatopia i kącik kocyk.