Zdrowie psychiczne jako hiperobiekt, czyli potencjał terapeutyczny „Mrocznej ekologii” Timothy’ego Mortona
Warsztaty dla osób dorosłych

Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
wstęp w cenie 10 zł od osoby

warsztaty dla osób dorosłych

czas trwania: 2,5-3h
zapisy: 


Zapraszamy na warsztaty, podczas których, podążając tropem Mortonowskiego mroku, postaramy się wspólnie odnaleźć terapeutyczny potencjał jego mrocznej ekologii. Przyjrzymy się kwestii zdrowia psychicznego jako hiperobiektu, który nas oblepia, chociaż nie daje jasnych odpowiedzi. Bardzo trudno jest współcześnie określić, co jest patologią, chorobą ulokowaną w jednostce, a co adaptacyjną reakcją na zjawiska obecne w świecie. Czy depresję można jeszcze traktować jako jednostkę diagnostyczną, oderwaną np. od kryzysu klimatycznego? Czy raczej jest to słuszna i odpowiednia reakcja na rozpadające się więzi międzyludzkie, pokłosie antropocentrycznej wiary w sprawczość i samowystarczalność człowieka, efekt wtórny tego racjonalnego rozdzielenia.  

W jaki sposób spotkanie z hiperobiektualnym światem współczesności może być drogą do odzyskania tej utraconej, ożywczej symbiotyczności?

Psychika nie jest „zdrowym, okresowym cyklem, pełnym harmonii”. Odchodząc, jak Morton, od agrologistycznego systemu myślenia, spróbujmy porzucić myślenie binarne (zdrowie/choroba), przyczynowo-skutkowe na rzecz poszukiwania pętli wzajemnych powiązań, oderwanych od idei wzrostu i samorozwoju jednostki. Można spojrzeć na diagnostykę psychiatryczną jak na patologizowanie ofiar rozwoju (wzrostu cywilizacyjnego), dzielenie ludzi na zdrowych i użytecznych oraz szalonych, czyli zbędnych – co skutkuje przemocą wykluczenia i stanowi narzędzie społecznej opresji. Pytanie o to, kim mam być we współczesnym świecie, dobrze jest zastąpić pytaniem o to, w jaki sposób mam być razem z innymi organizmami ludzkimi i pozaludzkimi.


Anna Bal – współwydawczyni książki „Mroczna ekologia” Timothy’ego Mortona w wydawnictwie Oficyna Związek Otwarty (oficynazwiazekotwarty.pl). Od kilkunastu lat zajmuje się psychoterapią, zainteresowana jest pracą z parami, wątkami narcyzmu i depresji jako adaptacji wobec współczesności.

Wydarzenie towarzyszące wystawie
  • 15.03 – 26.05.2024
    Zza gór się słońce wznosi blade

    Zachęca i wymaga, abyśmy myśleli o powiązaniach z nie-ludzkimi i pozaludzkimi bytami: począwszy od złóż metali i promieniowania, po drożdże, małże czy powietrze. Nie uprzywilejowuje człowieka. Nie pozwala się romantyzować ani fetyszyzować, ujarzmiać ani uprzedmiotawiać. Mroczna ekologia — koncept rozwinięty przez Timothy’ego Mortona — podkreśla tajemniczość i złożoność ekologicznych problemów, które często pozostają poza zasięgiem naszej (ludzkiej) świadomości. To filozoficzne narzędzie, które pozwala przyjrzeć się relacjom siebie ze światem — ulegającym coraz większym, szybszym i trudniejszym do zrozumienia zmianom. Umożliwia odnalezienie się w mroku — w spektrum dziwnych i niezrozumiałych transformacji przejawiających się w wydarzeniach o różnej skali: od całej planety do pojedynczych ludzkich ciał.

    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • 15.06 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, element wystawy, pomarańczowo-żółta świecąca forma na stalowym stelażu
    19.06 (CZW) 12:15
    Czwartkowe oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 17:30)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • kadr filmowy, kobietra w białej szacie
    21.06 – 22.06.2025
    Unyielding Beauty: Central Asian perspective
    Screenings and lecture
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • maszyna kinetyczna oblana ciepłym światłem
    21.06 (SOB) 12:15
    Warsztaty z tworzenia ruchomej rzeźby
    Warsztaty dla rodzin z dziećmi w wieku 7–12 lat
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Mężczyzna stoi bokiem i patrzy na czarno-białą fotografię ucha z napisem UCHO – FOTOGRAFOWIE POSZUKUJĄCY.
    21.06 (SOB) 13:00
    Zachęta miga!
    OPROWADZANIE NA WYSTAWIE „POZA SCENARIUSZEM. WARSZTAT FORMY FILMOWEJ” W POLSKIM JĘZYKU MIGOWYM
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie w przestrzeni wystawy, zdjęcia na białej ścianie
    21.06 (SOB) 14:15
    Saturday ArtWalk
    Guided tour in English
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, osoba w przestrzeni wystawy
    21.06 (SOB) 16:00
    Недільна екскурсія українською мовою
    Oprowadzanie w języku ukraińskim
    Захента — Національна галерея мистецтв.Захента — Національна галерея мистецтв.
  • zdjęcie wystawy, stary telewizor
    22.06 (ND) 12:15
    Poza scenariuszem. Warsztat Formy Filmowej
    Oprowadzanie kuratorskie Jolanty Rycerskiej
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • rozmazana sylwetka ludzka na czarnym tle
    22.06 (ND) 14:00
    Pakui Hardware. Progi / Thresholds
    Oprowadzanie choreograficzne Izabeli Niepokój
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 22.06 (ND) 14:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, trzy uśmiechnięte kobiety w uścisku.
    22.06 (ND) 18:00
    Finisaż wystawy „Serce. Słońce” w Miejscu Projektów Zachęty
    Rozmowa z Moniką Waraxą, Martą Szulc i Małgorzatą Szandałą
    Miejsce Projektów ZachętyMPZ
  • 25.06 (ŚR) 12:30
    MAMY czas dla sztuki
    Spotkanie dla rodziców i osób opiekującymi się małymi dziećmi w wózkach, chustach i nosidełkach
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta