Zdrowie psychiczne jako hiperobiekt, czyli potencjał terapeutyczny „Mrocznej ekologii” Timothy’ego Mortona
Warsztaty dla osób dorosłych

Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
wstęp w cenie 10 zł od osoby

warsztaty dla osób dorosłych

czas trwania: 2,5-3h
zapisy: 


Zapraszamy na warsztaty, podczas których, podążając tropem Mortonowskiego mroku, postaramy się wspólnie odnaleźć terapeutyczny potencjał jego mrocznej ekologii. Przyjrzymy się kwestii zdrowia psychicznego jako hiperobiektu, który nas oblepia, chociaż nie daje jasnych odpowiedzi. Bardzo trudno jest współcześnie określić, co jest patologią, chorobą ulokowaną w jednostce, a co adaptacyjną reakcją na zjawiska obecne w świecie. Czy depresję można jeszcze traktować jako jednostkę diagnostyczną, oderwaną np. od kryzysu klimatycznego? Czy raczej jest to słuszna i odpowiednia reakcja na rozpadające się więzi międzyludzkie, pokłosie antropocentrycznej wiary w sprawczość i samowystarczalność człowieka, efekt wtórny tego racjonalnego rozdzielenia.  

W jaki sposób spotkanie z hiperobiektualnym światem współczesności może być drogą do odzyskania tej utraconej, ożywczej symbiotyczności?

Psychika nie jest „zdrowym, okresowym cyklem, pełnym harmonii”. Odchodząc, jak Morton, od agrologistycznego systemu myślenia, spróbujmy porzucić myślenie binarne (zdrowie/choroba), przyczynowo-skutkowe na rzecz poszukiwania pętli wzajemnych powiązań, oderwanych od idei wzrostu i samorozwoju jednostki. Można spojrzeć na diagnostykę psychiatryczną jak na patologizowanie ofiar rozwoju (wzrostu cywilizacyjnego), dzielenie ludzi na zdrowych i użytecznych oraz szalonych, czyli zbędnych – co skutkuje przemocą wykluczenia i stanowi narzędzie społecznej opresji. Pytanie o to, kim mam być we współczesnym świecie, dobrze jest zastąpić pytaniem o to, w jaki sposób mam być razem z innymi organizmami ludzkimi i pozaludzkimi.


Anna Bal – współwydawczyni książki „Mroczna ekologia” Timothy’ego Mortona w wydawnictwie Oficyna Związek Otwarty (oficynazwiazekotwarty.pl). Od kilkunastu lat zajmuje się psychoterapią, zainteresowana jest pracą z parami, wątkami narcyzmu i depresji jako adaptacji wobec współczesności.

Wydarzenie towarzyszące wystawie
  • 15.03 – 26.05.2024
    Zza gór się słońce wznosi blade

    Zachęca i wymaga, abyśmy myśleli o powiązaniach z nie-ludzkimi i pozaludzkimi bytami: począwszy od złóż metali i promieniowania, po drożdże, małże czy powietrze. Nie uprzywilejowuje człowieka. Nie pozwala się romantyzować ani fetyszyzować, ujarzmiać ani uprzedmiotawiać. Mroczna ekologia — koncept rozwinięty przez Timothy’ego Mortona — podkreśla tajemniczość i złożoność ekologicznych problemów, które często pozostają poza zasięgiem naszej (ludzkiej) świadomości. To filozoficzne narzędzie, które pozwala przyjrzeć się relacjom siebie ze światem — ulegającym coraz większym, szybszym i trudniejszym do zrozumienia zmianom. Umożliwia odnalezienie się w mroku — w spektrum dziwnych i niezrozumiałych transformacji przejawiających się w wydarzeniach o różnej skali: od całej planety do pojedynczych ludzkich ciał.

    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • 09.09 – 12.09.2025
    Sztuka Edukacji. Uczymy się od was. Koszalin | Łazy | Słupsk | Ustka
    Konferencja dla osób edukatorskich
    Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej w SłupskuBGSW w Słupsku
  • 10.09 (ŚR) 17:00
    Warsztaty malarskie dla dorosłych inspirowane sztuką Giorgia Morandiego
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 10.09 (ŚR) 18:00
    Kula u nogi | Czytanie dziennika Wroneckiej i rozmowa z Alicją Kubicką
    Wydarzenie towarzyszące wystawie Alicji Kubickiej Pępek świata w MPZ
    Miejsce Projektów ZachętyMPZ
  • 10.09 (ŚR) 18:00
    Se(a)ns sztuki | Pokaz filmu „Style Wars”
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • 11.09 (CZW) 12:15
    Czwartkowe oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 17:30)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Portret kobiety
    12.09 (PT) 12:00
    Otwarte Archiwum. Dyżur archiwistyczny w czytelni Zachęty
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 13.09 (SOB) 12:15
    Przestrzenie
    Oprowadzanie autorskie Katarzyny Jankowskiej-Cieślik
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 13.09 (SOB) 13:00
    Namalujmy coś
    Warsztaty dla dorosłych w ramach wystawy Alicji Kubickiej „Pępek świata”
    Miejsce Projektów ZachętyMPZ
  • 13.09 (SOB) 14:00
    Hydrobotanika
    Warsztaty z rozmnażania roślin wodnych z grupą Centrala
    zbiórka przy wazach na wodę (przed budynkiem Zachęty)zbiórka przy wazach na wodę (przed budynkiem Zachęty)
  • zdjęcie, osoba w przestrzeni wystawy
    13.09 (SOB) 16:00
    Як читати сучасне мистецтво?
    Захента — Національна галерея мистецтв.Захента — Національна галерея мистецтв.
  • kobieta uprawiająca jogę w barokowym holu
    14.09 (ND) 10:45
    Joga w Zachęcie
    Zachęta / Sala Matejkowska (wejście przez hol główny)Zachęta / Sala Matejkowska (wejście przez hol główny)
  • czarny pokój, białe światło oświetla geometryczne kształty
    14.09 (ND) 12:15
    Przestrzenie 
    Oprowadzanie autorskie Karoliny Łabowicz-Dymanus i Katarzyny Krysiak
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta