Oddzielona
Performans Joanny Pawlik

Zachęta | hol główny
wstęp w cenie biletu na wystawy

> Dokumentacja performansu


kostium: Wisła Nicieja
koncepcja: Joanna Pawlik, Wisła Nicieja
projekt: Wisła Nicieja
wykonanie: Olga Rudzińska
www.joannapawlik.com

W performansie Oddzielona Joanna Pawlik odnosi się do prezentowanej na wystawie Łzy szczęścia rzeźby Aliny Szapocznikow Popiersie bez głowy. Jej gest nie jest jednak zwykłym dialogiem artystki żyjącej z nieżyjącą — Pawlik niejako przebiera się za rzeźbę Szapocznikow czy wręcz ją ożywia.

Osią skupionej na ciele, głównie kobiecym, twórczości Szapocznikow jest nieprzystawalność form, rozpad, oddzielenie się od siebie jego fragmentów. Popiersie bez głowy to odlew kobiecego torsu, ograniczony właściwie do piersi otulonych poliuretanową czernią, z amputowanym ciałem. Pawlik wzmacnia performatywny potencjał swojego (i każdego innego) nienormatywnego, ciała. W cyklu performansów Schody realizowanych od 2013, w których pokonywała stopnie bez protezy, nie tyle opowiadała o barierach architektonicznych, ile raczej dokonywała apoteozy braku. W Oddzielonej refleksja nad brakiem ustępuje opowieści o ciele nieustannie obserwowanym, a minimalistyczny performans zamienia się w parateatralny, oparty na kostiumie monodram. Nakładając kostium-rzeźbę na niekompletne ciało, tworzy skonstruowaną z niepełnosprawności, falban-narośli, gorsetu i traktowanych jako bioobiekty kul rehabilitacyjnych posthumanistyczną konstrukcję — jednocześnie niepełną i nadbudowaną. Powstaje w ten sposób formalny alians dwóch artystek, u których wątki autobiograficzne, własne ciała, witalność i śmiertelność, a także nienormatywność mieszająca erotyzm z abjectem przewijają się przez całą twórczość.

To rozdwojenie się Popiersia bez głowy czy też zrośnięcie się performansu Pawlik z rzeźbą Szapocznikow na schodach i w przestrzeniach Zachęty ma być alternatywną formą podróży po wystawie, za pomocą dźwięków i choreografii. Przypomina też o ciągle istniejących tabu: ciała i seksualności — zwłaszcza osób z niepełnosprawnościami lub wymykających się różnego rodzaju normom. Jest też wkroczeniem w architektoniczną strukturę instytucji sztuki współczesnej, służącej artystce jako przestrzeń do wspinaczki ciała-rzeźby, a zarazem jako instrument, na którym wygrywa kulami rehabilitacyjnymi nieregularny rytm, ujawniając w nienormatywności ważny potencjał krytyczny.

Kamil Kuitkowski


Magdalena Gawin – doktorka nauk filozoficznych, pracująca na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, specjalizująca się w zagadnieniach praw człowieka oraz faszyzmu.

Wydarzenie towarzyszące wystawie
  • 08.06 – 29.09.2024
    Łzy szczęścia

    Wystawa pomyślana jest jako przestrzeń, w której równie ważną rolę jak prezentowane prace odgrywają aktywność publiczności i program performatywny. Zaproszeni artyści i artystki poprzez swoje działania wchodzą w dialog z wybranymi dziełami i wskazują na możliwość alternatywnego zwiedzania galerii. Program performatywny, podobnie jak choreografia wystawy, uwzględnia różne sposoby funkcjonowania w świecie i wrażliwość publiczności. Zachęca także do cielesnego doświadczania dzieł sztuki.

    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
Powiązane materiały
  • Grafika obiektu: Oddzielona. Performans Joanny Pawlik
    mediateka / galeria zdjęć
    Oddzielona. Performans Joanny Pawlik
    Dokumentacja fotograficzna
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • 12.06 – 13.06.2025
    Sztuka Edukacji. Uczymy się od was. Elbląg
    Konferencja dla osób edukatorskich
    Centrum Sztuki Galeria ELCentrum Sztuki Galeria EL
  • zdjęcie w przestrzeni wystawy, rozmazana postać pochylająca się nad instalacją
    14.06 (SOB) 14:15
    Saturday ArtWalk
    Guided tour in English
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, osoba w przestrzeni wystawy
    14.06 (SOB) 16:00
    Недільна екскурсія українською мовою
    Oprowadzanie w języku ukraińskim
    Захента — Національна галерея мистецтв.Захента — Національна галерея мистецтв.
  • zdjęcie, ludzie w przestrzeni wystawy otoczeni przez ekrany projekcyjne
    14.06 (SOB) 18:00
    Zjawisko Łódzkiej Awangardy
    Spotkanie z Józefem Robakowskim
    Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)
  • 15.06 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, element wystawy, pomarańczowo-żółta świecąca forma na stalowym stelażu
    19.06 (CZW) 12:15
    Czwartkowe oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 17:30)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • kadr filmowy, kobietra w białej szacie
    21.06 – 22.06.2025
    Unyielding Beauty: Central Asian perspective
    Screenings and lecture
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • maszyna kinetyczna oblana ciepłym światłem
    21.06 (SOB) 12:15
    Warsztaty z tworzenia ruchomej rzeźby
    Warsztaty dla rodzin z dziećmi w wieku 7–12 lat
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Mężczyzna stoi bokiem i patrzy na czarno-białą fotografię ucha z napisem UCHO – FOTOGRAFOWIE POSZUKUJĄCY.
    21.06 (SOB) 13:00
    Zachęta miga!
    OPROWADZANIE NA WYSTAWIE „POZA SCENARIUSZEM. WARSZTAT FORMY FILMOWEJ” W POLSKIM JĘZYKU MIGOWYM
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie w przestrzeni wystawy, zdjęcia na białej ścianie
    21.06 (SOB) 14:15
    Saturday ArtWalk
    Guided tour in English
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, osoba w przestrzeni wystawy
    21.06 (SOB) 16:00
    Недільна екскурсія українською мовою
    Oprowadzanie w języku ukraińskim
    Захента — Національна галерея мистецтв.Захента — Національна галерея мистецтв.
  • zdjęcie wystawy, stary telewizor
    22.06 (ND) 12:15
    Poza scenariuszem. Warsztat Formy Filmowej
    Oprowadzanie kuratorskie Jolanty Rycerskiej
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta