Finisaż wystawy Otwierając drzwi? Sztuka białoruska dzisiaj

godz. 12.15
Zwiedzanie wystawy z Julią Fominą (Centrum Sztuki Współczesnej w Wilnie)
spotkanie w holu głównym
w cenie biletu

godz. 13.15 – do zmroku
Filmy oraz akcja fotograficzna VISA-FREE travel campaign Go Europe, Go Belarus!
sala warsztatowa / parking na tyłach Zachęty
wstęp wolny

BorderLand
Litwa, 2009, 21 min
język: angielski/białoruski
wyprodukowany przez: BELARUS WATCH oraz Telewizję Biełsat http://www.belaruswatch.org

Film dokumentalny, nakręcony przez BELARUS WATCH (d. Zjednoczone Centrum Inicjatyw dla Białorusi) we współpracy z dziennikarzami Telewizji Biełsat, dotyka problemu reżimu wizowego, który coraz bardziej izoluje Białorusinów od wolnej Europy. W filmie pokazano jak dotkliwie „wizowa kurtyna” wpływa na życie zwykłych ludzi. Nowa granica UE podzieliła po raz pierwszy w sposób definitywny tradycyjne pogranicze litewsko-białoruskie. Mieszkańcy jednej wioski rozdzielonej pomiędzy dwa państwa oraz młodzi Białorusini pracujący na Litwie dzielą się swoim doświadczeniem swobody podróżowania.

Visa Story: Yana’s Space
Litwa, 2011, 19 min
język: angielski/rosyjski
wyprodukowany przez: BELARUS WATCH http://www.belaruswatch.org

Historia młodej artystki z Połocka. Jana kocha swoje miasto i chciałaby w nim żyć, ale jej praca wymaga podróży, spotykania się z ludźmi, otwierania na rzeczy nowe. W odizolowanym miejscu, jakim jest dzisiejsza Białoruś są to rzeczy praktycznie niemożliwe do zrealizowania. Z podobnymi problemami spotyka się wielu Białorusinów, szczególnie młodych, którzy chcieliby poszerzać swoje horyzonty, uczyć się, rozwijać zawodowo, uczynić swoje życie trochę bardziej interesującym i kolorowym.
VISA-FREE travel campaign Go Europe, Go Belarus!
Kampania zainicjowana przez grupę organizacji pozarządowych z Białorusi i krajów UE. Celem kampanii są działania na rzecz promocji kontaktów międzyludzkich pomiędzy Białorusią a UE, szczególnie utrudnionych przez żmudne i kosztowne procedury ubiegania się o wizy.

„Organizacje zaangażowane w inicjatywę są przekonane, że jest rzeczą nie do zaakceptowania, by w XXI wieku odgradzać się od sąsiedniego kraju drutem kolczastym. Białorusini są zwykłymi ludźmi: spokojnymi i wyedukowanymi, dla nikogo nie stanowiącymi zagrożenia. Niechęć białoruskich władz i brak doświadczenia zwykłych ludzi w budowaniu demokratycznego państwa nie mogą być powodem do ukarania całego kraju. Wręcz przeciwnie: jesteśmy przekonani, że reżim wizowy i izolacja Białorusi prowadzą do utrwalenia takiego stanu rzeczy, co nie służy ani interesom białoruskiego społeczeństwa, ani interesom Europy.

Nie wzywamy do zniesienia granic państwowych, ale chcemy przeciwdziałać tworzeniu się nowej »żelaznej kurtyny«. Granice nie powinny stanowić przeszkód dla naszych idei, marzeń i ambicji.

Stąd nasz apel, by powiedzieć TAK szerszej Europie, niepodzielonej barierami wizowymi”.
www.novisa.by
www.belaruswatch.org

godz. 16
Panel dyskusyjny Nie zamykajmy drzwi! / Keeping the door open!
Almira Ousmanova, Julia Fomina i Rafał Sadowski, moderuje Benjamin Cope
sala warsztatowa
wstęp wolny

Tytuł dyskusji w dniu finisażu parafrazuje tytuł wystawy Otwierając drzwi? Odnosi się także do kłopotliwego przyczynku do zagadnienia współpracy polsko-białoruskiej, komentowanego szeroko w mediach, także przez Premiera Rady Ministrów i Ministra Spraw Zagranicznych — „przypadku Alesia Bialeckiego”.
Podczas dyskusji zadamy konkretne, pozornie proste pytanie: jak rozwijać lepszą, bardziej efektowną współpracę polsko-białoruską? Jaką rolę w budowaniu porozumienia może odegrać sztuka? Kto decyduje o formie stosunków polsko-białoruskich: politycy, instytucje przyznające granty, media, artyści, naukowcy czy my sami? Jak wpływają na współpracę wydarzenia polityczne (szczególnie kolejne wybory na Białorusi) albo artystyczne (biennale czy duża wystawa narodowa)? Czego potrzeba do efektywniejszego wspierania trwałej współpracy polsko-białoruskiej, a zarazem do odkrywania różnorodności Białorusi i rozwijania życia społeczno-kulturowego? Podsumowując: co jest potrzebne, aby naprawdę „otworzyć drzwi” między Polską i Białorusią?

Zaproszeni goście:
Julia Fomina – krytyk sztuki, kuratorka Centrum Sztuki Współczesnej w Wilnie. Doktorantka w Litewskim Instytucie Nauk o Kulturze.

Almira Usmanowa – profesor na wydziale mediów, dyrektor programu magisterskiego kulturoznawstwa i wykładowczyni studiów magisterskich Gender Studies European Humanities University (EHU). Działała jako badaczka Białorusi w projekcie Gender Check / Płeć? Sprawdzam! Specjalizuje się w studiach nad wizualnością, płcią kulturową i społeczną. Autorka i redaktorka licznych publikacji (jej ostatni artykuł Marksistowska teoria miłości wydany został w książce pod jej redakcją Feminizm i filozofia). Obecnie pracuje nad projektem książki Reprezentacja i historia: filmowe obrazy „Sowietów”.

Rafał Sadowski – analityk w Ośrodku Studiów Wschodnich, gdzie kieruje Zespołem ds. Partnerstwa Wschodniego. Specjalizuje się w relacjach Unii Europejskiej z państwami Europy Wschodniej, a także sytuacji wewnętrznej i polityce zagranicznej państw tego regionu. Redaktor naczelny portalu EaPCommunity poświęconego stosunkom UE i państw Europy Wschodniej (www.easternpartnership.org).

godz. 17.30 – 22
Koncert plenerowy zespołów z Białorusi
17.30 Plum Bum / 19:00 Malanka Orkestra / 20.30 Port Mone
parking na tyłach Zachęty
wstęp wolny

Plum Bum By zaistnieć w obecnej postaci, ten “muzyczny tabor” z Brześcia przemierzył drogę od lekkiego reggae-jazzu do pełnego ska z bałkańskim przytupem. Zawiera w sobie najdziwniejsze rytmy od przyjezdnych marynarzy, a jednocześnie brzmi znajomo jak rock-n-roll dobiegający z okna podmiejskiej kawiarni. Mimo że trudno jednoznacznie określić muzykę Plum Bum, ci szaleni improwizatorzy na scenie dają dobrą energię i występ niczym tornado. www.myspace.com/theplumbum

Małanka Orchestra została założona w 2008 roku przez czołowych muzyków dobrze znanego w Polsce zespołu Nagual. Dobre taneczne rytmy i wzruszające melodie łączą ludzi” – to słowa Iggy Popa, którymi członkowie zespołu lubią określać swoją muzykę. Należy dodać, że dzięki szerokiemu instrumentarium, różnorodnym „muzycznym smaczkom” i niezwykle energetycznemu wokaliście, koncerty Małanki to prawdziwe wydarzenie muzyczne najlepszego rodzaju.www.myspace.com/malankaorchestra

Muzycy z Port Monte stworzyli doskonałe instrumentalne kompozycje, które łączą różne gatunki muzyki współczesnej — od rocka, ambientu, muzyki psychodelicznej i awangardowo-eksperymentalnej do popu. Przy pomocy tylko trzech instrumentów zespół potrafi scalić i przedstawić w nowej formie stylistycznej esencję współczesnej muzyki. Instrumentalne trio Port Mone istnieje od 2006 roku. Utwory Port Mone zostały wydane w składankach na Białorusi, Ukrainie oraz w Rosji, Szkocji, Polsce i Szwecji. www.myspace.com/portmone

współorganizator: Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych przy galerii Zachęta

partnerzy programu:
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Europejski Uniwersytet Humanistyczny [European Humanities University] w Wilnie
Instytut Adama Mickiewicza
Stowarzyszenie My
Inicjatywa Wolna Białoruś
Eastbook.eu

Projekt współfinansowany przez Departament Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu „Wspólne działania polsko-białoruskie 2011”.