Łzy szczęścia. Kto dziś płacze po sztuce krytycznej?

Zachęta | sala kinowa (wejście przez wystawę)
wstęp w cenie biletu na wystawy

28

„Dla kogo powstają wystawy? Czyje historie opowiadają, a kto nie jest w nich reprezentowany i czuje się w galerii sztuki nie na miejscu? Jaką rolę ma odgrywać ta instytucja dzisiaj i na jakie potrzeby ma odpowiadać?” – takie pytania postawili kuratorzy wystawy Łzy szczęścia. Jednak w miarę powstawania krytycznego komentarza ze strony artystów_ek i teoretyków_czek biorących udział w programie performatywnym, pytania zaczęły się mnożyć. Osoby tworzące te działania, ale też publiczność, wskazali na kwestie, które wydają się dzisiaj problematyczne: sposób przedstawiania starości i choroby, traktowanie przedmiotowo bliskiej osoby, przedstawianie osób z dysfunkcjami jako kuriozalnych, ułomnych i będących nie-w-pełni; podejścia do praw osób nie-ludzkich, czyli zwierząt. Grupa artystek, teoretyczek i aktywistek wysłała list z prośbą o pochowanie szczątków zwierząt z pracy Piramida zwierząt Katarzyny Kozyry. The Young British Artists w latach 90. stosowali_ły podobne strategie artystyczne. Zastanowimy się, w jaki sposób wpłynęły na nie odmienne uwarunkowania ekonomiczne i społeczne w obu krajach: w Wielkiej Brytanii był to kryzys wywołany nagłą deregulacją rynków finansowych w 1986 roku, w Polsce zaś burzliwy proces transformacji ustrojowej po 1989 roku. Jaki wpływ na te zjawiska miała instytucjonalizacja rynku sztuki i komercjalizacja dzieł? Które z tych działań zmieniły pejzaż sztuki, a o jakich wolelibyśmy zapomnieć?

Dyskusję o cieniach i blaskach, niekonsekwencjach i ciągłościach obu formacji poprowadzą przedstawiciele Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki AICA, które jest współorganizatorem wydarzenia.


Goście i gościnie:

Kieran Cashell – wykładowca w Limerick School of Art & Design (LSAD) i Technological University of the Shannon (TUS): Midwest. Autor książek m.in.: The Ethics of Contemporary Transgressive Art (2009) i Photographic Realism: The Art of Richard Billingham (2020). Publikował również w czasopismach naukowych takich jak „Punk & Post-Punk” i „The British Art Journal”.

Kieran Cashell is an educator at Limerick School of Art & Design (LSAD) Technological University of the Shannon (TUS): Midwest and author of Aftershock: The Ethics of Contemporary Transgressive Art (2009) and Photographic Realism: The Art of Richard Billingham (2020). He has also contributed to academic journals such as Punk & Post-Punk and The British Art Journal.

Ryszard Waldemar Kluszczyński — profesor dr hab. nauk humanistycznych. Na Uniwersytecie Łódzkim kieruje Katedrą Nowych Mediów i Kultury Cyfrowej. Kierownik Transdyscyplinarnego Centrum Badań Artystyczno-Naukowych UŁ. Profesor w Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. Zajmuje się problematyką sztuki nowych mediów oraz zagadnieniami cyberkultury, jak również teorią sztuki oraz jej najnowszymi tendencjami ze szczególnym uwzględnieniem relacji między sztuką, nauką, technologią i polityką. Uprawia również krytykę sztuki. Twórca wielu międzynarodowych wystaw i projektów artystycznych. W latach 1990–2001 kurator filmu, wideo i sztuk multimedialnych w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie. Kurator Międzynarodowego Biennale Sztuki Współczesnej Mediations w Poznaniu (2010). Od 2011 roku dyrektor artystyczny międzynarodowego projektu Art & Science Meeting w Centrum Sztuki Współczesnej w Gdańsku. Jako pierwszy zdefiniował w 1999 roku strategie artystów „sztuki krytycznej” jako „radykalną sztukę, zwłaszcza taką, która posiada charakter krytyczny nie tylko wobec standardów artystycznych, ale i wobec norm kulturowych i społecznych”.

Autor bądź współautor książek: Tsaibernetics: Transgenerational Cybernetic Art (2023); Towards a Non-Anthropocentric Ecology: Victoria Vesna and Art in the World of the Anthropocene (2020); Beyond Borders: Processed Body – Expanded Brain – Distributed Agency (2019); Wideo w sztukach wizualnych (2018); Augmenting the World. Masaki Fujihata and Hybrid Space-Time Art (2017); Human Traits. Patrick Tresset and the Art of Creative Machines (2016); Guy Ben-Ary: Nervoplastica. Bio-robotic Art and its Cultural Contexts (2016); Trajektorie obrazów. Strategie wizualne w sztuce współczesnej (2015); Meat, Metal & Code / Contestable Chimeras STELARC (2014); Robotic Art and Culture. Bill Vorn and His Hysterical Machines (2014); Ken Feingold: Figures of Speech (2014); Wonderful Life: Laurent Mignonneau and Christa Sommerer (2012); Crude Life: The Tissue Culture and Art Project – Oron Catts and Ionat Zurr (2012); Towards the Third Culture. The Co-Existence of Art Science and Technology (2011); Sztuka interaktywna. Od dzieła-instrumentu do interaktywnego spektaklu (2010) ); Społeczeństwo informacyjne. Cyberkultura. Sztuka multimediów (2001); Warsztat Formy Filmowej 1970–1977 (2000); Film – wideo – multimedia. Sztuka ruchomego obrazu w erze elektronicznej (1999); Obrazy na wolności. Studia z historii sztuk medialnych w Polsce (1998); Awangarda. Rozważania teoretyczne (1997); Film – sztuka Wielkiej Awangardy (1990).

Wiktoria Kozioł — historyczka sztuki (doktorat na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, poświęcony polskiej sztuce krytycznej), krytyczka, badaczka. Od 12 lat rozwija działalność pedagogiczną w zakresie edukacji związanej z historią i psychologią sztuki. Obecnie wykłada na dwóch uczelniach wyższych. Autorka ponad 50 artykułów krytycznych i kilkunastu tekstów naukowych.

Karolina Majewska-Güde – absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Visual Histories w Goldsmith College w Londynie. W 2019 obroniła rozprawę doktorską na Wydziale Historii Sztuki i Historii Wizualnej Uniwersytetu Humboldta w Berlinie. Pracowała jako adiunkt w Instytucie Historii i Teorii Sztuki na Wydziale Filozofii i Historii Sztuki Katolickiego Uniwersytetu w Linzu (2019–2021). Obecnie pracuje na Uniwersytecie Warszawskim. Jej badania koncentrują się na sztuce Europy Środkowo-Wschodniej po roku 1945, epistemologiach feministycznych, sztuce performans oraz zagadnieniach obiegu i wytwarzania wiedzy poprzez badania oparte na sztuce. Jest współzałożycielką kolektywu badawczego pisze/mówi/robi, łączącego badania performatywne i interpretacyjne, którego celem jest organizowanie wystaw i warsztatów dotyczących artystycznych praktyk badawczych i archiwów.

Gregor Muir – zarządza międzynarodową kolekcją sztuki w Tate London i odpowiada za zakup dzieł z całego świata powstałych po roku 1900 do kolekcji narodowej. Bierze udział w przygotowywaniu wystaw czasowych i wystaw kolekcji. W latach 2001–2004 kurator kolekcji Kramlichów w Tate Modern, pracował w komercyjnej galerii Hauser & Wirth (2004–2011). Do 2017 zajmował stanowisko dyrektora zarządzającego w Institute of Contemporary Arts. W 2019 kurator wystawy Andy’ego Warhola w Tate Modern.

Dyskusję poprowadzą:

Małgorzata Kaźmierczak – doktora historii. Od 2004 roku niezależna kuratorka wydarzeń artystycznych w Polsce i USA, szczególnie poświęconych sztuce performans. Autorka tekstów o sztuce i redaktorka monografii naukowych. Od 2011 roku redaktorka i tłumaczka anglojęzycznego portalu o sztuce livinggallery, w latach 2012–2014 sekretarz redakcji pisma naukowego „Sztuka i Dokumentacja”. W latach 2014–2016 dyrektorka Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu, 2016–2017 dyrektorka Mediateki Akademii Sztuki w Szczecinie i wykładowczyni w Zakładzie Historii i Teorii Sztuki Wydziału Malarstwa i Nowych Mediów. Obecnie adiunktka na Uniwersytecie Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Prezeska AICA International.

Arkadiusz Półtorak – badacz, kurator i krytyk sztuki współczesnej; absolwent MISH i studiów doktoranckich w dziedzinie kulturoznawstwa na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego i De Appel Curatorial Programme. Adiunkt w Katedrze Performatyki UJ. Współzałożyciel niezależnej przestrzeni dla sztuki i muzyki współczesnej Elementarz dla Mieszkańców Miast w Krakowie. Autor książki Konkretne abstrakcje. Taktyki i strategie afirmatywne w sztuce współczesnej. Prezes Sekcji Polskiej AICA (2023–2026).

Wydarzenie towarzyszące wystawie
  • 08.06 – 29.09.2024
    Łzy szczęścia

    Wystawa pomyślana jest jako przestrzeń, w której równie ważną rolę jak prezentowane prace odgrywają aktywność publiczności i program performatywny. Zaproszeni artyści i artystki poprzez swoje działania wchodzą w dialog z wybranymi dziełami i wskazują na możliwość alternatywnego zwiedzania galerii. Program performatywny, podobnie jak choreografia wystawy, uwzględnia różne sposoby funkcjonowania w świecie i wrażliwość publiczności. Zachęca także do cielesnego doświadczania dzieł sztuki.

    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • 21.09 (SOB) 12:30
    Kamienny portret rodzinny
    Warsztaty z cyklu Co robi artyst(k)a? dla rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 21.09 (SOB) 13:00
    Spacer mikroklimatyczny z grupą projektową Centrala
    plac Małachowskiego (przed Zachętą)plac Małachowskiego
  • 22.09 (ND) 12:15
    Oprowadzanie choreograficzne Alki Nauman
    Zachęta / sale wystawoweZachęta / sale wystawowe
  • 22.09 (ND) 12:30
    (Nie)Maska
    Warsztaty rodzinne (godz. 12:30 i 15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 22.09 (ND) 14:15
    Знайомимося з Захентою!
    Захента — Національна галерея мистецтв.Захента — Національна галерея мистецтв.
  • 24.09 (WT) 18:00
    Zrobię serce
    spotkanie promocyjne
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • 27.09 (PT) 18:00
    Marta Ziółek. Rana
    Performans
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 29.09 (ND) 18:00
    Marta Ziółek. Rana
    Performans
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 05.10 (SOB) 14:00
    Chmurobrazy. Wykład i warsztaty z rysowania chmur
    Warsztaty dla młodzieży i dorosłych
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 08.10 (WT) 17:00
    Wszystkimi zmysłami
    Cykl wytchnieniowy dla osób opiekujących się we współpracy ze Stowarzyszeniem Mudita
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta