Konwersatorium „Awangarda: dom i warsztat”
Spotkanie trzecie: Franciszka i Stefan Themersonowie

Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
brak wolnych miejsc

prowadzenie: dr hab. Iwona Kurz

Chętnych do udziału w konwersatorium prosimy o przesłanie formularza zgłoszeniowego z informacją dlaczego chcą Państwo wziąć w nim udział. Wymagana jest obecność na wszystkich spotkaniach i znajomość wskazanych przez prowadzącą lektur. Liczba miejsc ograniczona.

Przedmiotem spotkań będzie namysł nad praktyką twórczą polskiej awangardy okresu dwudziestolecia, podejmowaną w bliskich związkach przyjacielskich i miłosnych, w których życie i praca, prywatne i publiczne nie oddzielało się od siebie. Za działaniami awangardy kryła się chęć poszukiwania nowych form estetycznych, ale też przekształcenia za ich pomocą życia codziennego — nadania nowej formy także przezroczystym praktykom dnia pracy i odpoczynku.

 

Stefan Themerson (1910–1988) i Franciszka z d. Weinles (1907–1988) poznali się pod koniec lat 20. XX wieku w Warszawie, gdzie on studiował fizykę i architekturę (formalnie studiów nie skończył), a ona malarstwo (ukończone z wyróżnieniem). Pobrali się w 1931 roku i przez resztę życia prowadzili wspólne życie i wspólnie pracowali nad projektami artystycznymi. Zajmowali się fotografią, grafiką, zrealizowali też siedem filmów eksperymentalnych. Wydali szereg książek, w tym do dziś wznawiane książki dla dzieci. W latach 1948–1979 prowadzili własne wydawnictwo Gaberbocchus Press. Stefan Themerson był również autorem wielu powieści. Mieszkali w Warszawie, potem, od 1938 roku — w Paryżu, obracając się w różnych środowiskach artystycznych, a od 1942 roku do końca życia (oboje zmarli w 1988 roku) w Londynie.

Literatura:

  • „O potrzebie tworzenia widzeń” [1937], przeł. Małgorzata Sady, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa 2008
  • „Stefan i Franciszka Themerson. Poszukiwania wizualne”, red. Urszula Czartoryska, Muzeum Sztuki, Łódź 1981
  • „Gościniec Sztuki” 2011, nr 2
  • Zofia Baranowicz, „Polska awangarda artystyczna 1919–1939”, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1979
  • Andrzej Turowski, „Budowniczowie świata. Z dziejów radykalnego modernizmu w sztuce polskiej”, Kraków 2000

Iwona Kurz — prof. w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, zajmuje się historią nowoczesnej kultury polskiej w perspektywie wizualnej, antropologią kultury wizualnej oraz problematyką ciała i gender. Autorka książki Twarze w tłumie (2005, nominacja do Nagrody Nike, nagroda im. Michałka za najlepszą książkę filmoznawczą), współautorka książek Obyczaje polskie. Wiek XX w krótkich hasłach (2008), Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej (2017), Ekspozycje nowoczesności. Wystawy a doświadczanie procesów modernizacyjnych w Polsce 1821–1929 (2017) oraz Kultura wizualna w Polsce (2017, dwa tomy), redaktorka tomu Film i historia (2008), współredaktorka Antropologii ciała (2008) oraz Antropologii kultury wizualnej (2012). Redaguje pismo „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” (www.pismowidok.org)

Kolejne spotkanie:

  • 30 maja
Wydarzenie towarzyszące wystawie
  • 24.02 – 27.05.2018
    Przyszłość będzie inna
    Wizje i praktyki modernizacji społecznych po roku 1918

    Wystawa poświęcona dwudziestoleciu międzywojennemu w Polsce, której narracja zbudowana będzie wokół kluczowych idei społecznych, jakie rodzą się po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Koncepcje modernizacyjne skupiające się na potrzebach dotychczas niedowartościowanych grup społecznych — kobiet, dzieci, robotników czy mniejszości narodowych — pokazane zostaną za pomocą szeroko pojętej kultury wizualnej tego czasu (od architektury i wzornictwa po najbardziej nowoczesne wówczas medium — film).

    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • 29.07 (WT) 12:30
    Obrazy ze snów. Otwarte warsztaty z surrealizmu dla dzieci w wieku 6-13 lat
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 29.07 (WT) 17:30
    Od koncepcji do odbitki. Otwarte warsztaty z linorytu dla dorosłych
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • tłum ludzi zgromadzonych w sali wystawowej
    31.07 (CZW) 12:15
    Czwartkowe oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 17:30)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 31.07 (CZW) 18:30
    Pokój kobiecie. Warsztaty z tworzenia feministycznych kolaży
    Warsztaty dla dorosłych
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • PORTRET MĘŻCZYZNY NA CZARNYM TLE
    01.08 (PT) 17:30
    Blisko
    Spotkanie z Michałem Jachułą – kuratorem wystawy „Przestrzenie"
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • neonowo podświetlone pomieszczenie
    01.08 (PT) 18:00
    Workshop for adults in English
    The Poetic Language of Space: Inspired by Ewa Partum
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Zdjęcie białej szuflady w czarnej przestrzeni, w środku namalowane ludzkie kolorowe twarze
    02.08 (SOB) 13:00
    Szuka dostępna
    Oprowadzanie z audiodeskrypcją na żywo na wystawie „Przestrzenie”
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, osoba w przestrzeni wystawy
    02.08 (SOB) 16:00
    Екскурсія українською мовою
    Захента — Національна галерея мистецтв.Захента — Національна галерея мистецтв.
  • zdjęcie, trzy osoby przy teleskopie, jedna z lornetką. w tle zielone drzewa
    02.08 (SOB) 18:30
    Wieczorna biodróż wokół Zachęty z Michałem Książkiem
    zbiórka przy wazach na wodę (przed budynkiem Zachęty)zbiórka przy wazach na wodę (przed budynkiem Zachęty)
  • kobieta uprawiająca jogę w barokowym holu
    03.08 (ND) 10:45
    Joga w Zachęcie
    Zachęta | hol głównyZachęta | hol główny
  • zbliżenie na dłonie myjące czereśnie
    03.08 (ND) 12:00
    Jedzenie / Pamięć. Przechowywanie
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 03.08 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach  
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta