Pokaz filmowy towarzyszący wystawie „Postęp i higiena”

  • Eugenika w praktyce / Eugéniové
    reż. Pavel Štingl
    Czechy/Słowacja, 2013, 76 min
    film w oryginalnej wersji językowej z napisami w języku polskim

Termin eugenika pochodzi z greki i oznacza „dobre urodzenie”. Wprowadził go w życie Francis Galton, kuzyn Karola Darwina, zakładając, że poprzez selektywne rozmnażanie zwierząt i ludzi można z pokolenia na pokolenie ulepszać gatunki, szczególnie w zakresie tych cech, które są dziedziczne. Selektywne rozmnażanie sugerował już Platon, ale Galton doprowadził do rozdzielenia eugeniki na dwa typy: pozytywną, zachęcającą do reprodukowania najlepszych osobników i negatywną, zniechęcającą do tego osobniki mniej wartościowe. Film przedstawia historię tej idei, która po II wojnie światowej zniknęła niemal ze słowników, po jej wypaczeniu w teorii Holocaustu. Reżyser ukazuje jej negatywne konsekwencje. Traktuje ją jak przykład złego i niechlubnego syndromu, typowego nadużycia nauki, obrazując, co tak naprawdę dzieje się, gdy ludzie nagle postanawiają przejąć rolę Boga i kształtować świat na własną rękę. Przedstawiona w stylu starych kronik poprzeplatanych cytatami z eseistycznej książki Patrika Ouředníka Europeana, a także specjalnie dobranymi do tego filmu animacjami, historia eugeniki udowadnia, że droga od idei wyhodowania „lepszej rasy ludzkiej” do komór gazowych okazała się w XX wieku znacznie krótsza niż by się komukolwiek wydawało. Film przypomina o tych zdarzeniach, zadając pytanie, czy ludzkość przetrwa eugenikę, czy scenariusz będzie raczej odwrotny. To również pouczająca refleksja nad granicami oddzielającymi naukę od pseudonauki i to nie tylko w przeszłości, lecz również obecnie i w naszej przyszłości.
Opis za planetdoc film festiwal.

Wydarzenie towarzyszące wystawie
  • 29.11.2014 – 15.02.2015
    Postęp i higiena

    Prezentowana w Zachęcie wystawa „Postęp i higiena” poświęcona jest pułapkom modernizacji w kontekście wspólnej dla sztuki i nauki początków XX wieku idealistycznej wiary w postęp i możliwość „ulepszania”. Pomyślana została jako esej, który krytycznie analizuje związek idei modernizmu z takimi zjawiskami jak inżynieria genetyczna, eugenika czy badania nad czystością rasy, zwracając jednocześnie uwagę na ich wpływ na współczesny świat.

    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • 03.12 – 15.12.2025
    Stwórz swoje przemówienie prezydenckie!
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 13.12 (SOB) 12:15
    Oglądamy razem wystawę!
    Oprowadzanie dla osób, dla których polski nie jest pierwszym językiem
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 13.12 (SOB) 15:00
    Dzikie twory
    Warsztaty z kolażu dla dorosłych towarzyszące wystawie Katarzyny Depty-Garapich „Zdziczała”
    Miejsce Projektów ZachętyMPZ
  • 13.12 (SOB) 16:00
    Ciągle zerkam kątem oka. Opowieści matek osób z niepełnosprawnościami
    Premiera publikacji
    Zachęta | sala kinowa - wejście główne (poziom –1), przez hol główny Zachęta | sala kinowa - wejście główne (poziom –1), przez hol główny
  • kobieta uprawiająca jogę w barokowym holu
    14.12 (ND) 10:45
    Joga w Zachęcie
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 14.12 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 14.12 (ND) 15:00
    The Metamorphosis Album – A Meeting of Past and Imagination
    Open workshop in English for adults
    Miejsce Projektów ZachętyMPZ
  • 15.12 (PN) 11:00
    MAMY czas dla sztuki
    Spotkanie dla rodziców i osób opiekującymi się małymi dziećmi w wózkach, chustach i nosidełkach
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 16.12 (WT) 17:00
    Agresja w polityce? Narutowicz 1922 | 2025
    W 103. rocznicę śmierci Gabriela Narutowicza
    Zachęta | hol głównyZachęta | hol główny
  • 16.12 (WT) 18:00
    Nie-ludzkie. Powinowactwa z wyboru
    Anita Jarzyna rozmawia z Katarzyną Deptą-Garapich na jej wystawie „Zdziczała”
    Miejsce Projektów ZachętyMPZ
  • 16.12 (WT) 20:00
    Koncert zespołu Hańba!
    Agresja w polityce? Narutowicz 1922 | 2025
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • 17.12 (ŚR) 18:00
    Se(a)ns sztuki
    Angelus (reż. Lech Majewski, 2001)
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa