451° Fahrenheita, czyli temperatura, w której płonie papier.
Wykład Zuzanny Sękowskiej

Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)
wstęp wolny

Przywołując wartość z książki Raya Bradbury’ego, opowiem o książce Ernsta Friedricha Proletariackie przedszkole — wydanym w 1921 roku elementarzu małego pacyfisty. Ta zakazana przez nazistów lektura to rozpisany w formie pieśni i przypowieści dla dzieci poradnik, jak wyrugować wojnę ze wspólnotowej świadomości. Odniesienie do kultury oralnej — przekazywania krótkich i prostych opowieści — jest najważniejszym elementem konstrukcyjnym tej książki, możemy więc mówić w jej przypadku o „żywym pomniku pokoju”. Lektura Proletariackiego przedszkola ma zaszczepić w dzieciach niezbywalne przekonanie o nietykalności życia ludzkiego i konieczności życia we wzajemnym zrozumieniu i szacunku. Na książkę składają się poza tekstami samego Friedricha także trawestacje znanych tekstów literackich, fragmenty niemieckich pieśni i utworów czy cytaty z Fiodora Dostojewskiego, Lwa Tołstoja i Ericha Muehsama. Zabawa w wojnę, zaszczepianie mitu bohaterskiej śmierci, oswajanie z symboliką militarną (!) jest w świetle książki niemoralną tresurą, manipulacją i oswajaniem ze złem. (Jednym z pionierskich pomysłów twórcy Muzeum Antywojennego w Berlinie była produkcja zabawek pacyfistycznych). Zdaniem Friedricha każdy obywatel powinien mieć świadomość, że oswajając dzieci z wizjami wojny, wojskowymi legendami, banalizując obraz rzezi i sprowadzając go do wyidealizowanej wizji, zaszczepiamy w nich pogardę dla życia ludzkiego, jak i przygotowujemy do ślepego podążania za uwodzicielską siłą podobnych idei. Tekst jest silnie nacechowany ideologicznie — powstawał w kręgu niemieckich anarchopacyfistów (skupionych wokół wydawnictwa Freie Jugend i Muzeum Antywojennego w Berlinie), jednak, pomimo pewnych kontrowersji, stanowi niezwykle uniwersalny i aktualny przekaz.

Wydarzenie towarzyszące wystawie
  • 06.10 – 27.11.2016
    Krzysztof Wodiczko i Jarosław Kozakiewicz
    Rozbrojenie kultury. Projekt Instytutu Rozbrojenia Kultury i Zniesienia Wojen im. Józefa Rotblata

    Rozbrojenie kultury to projekt, którego celem jest z ainicjowanie debaty nad potrzebą przeformułowania sposobów myślenia o historii i pamięci. Krzysztof Wodiczko i Jarosław Kozakiewicz proponują opracowanie idei Instytutu Rozbrojenia Kultury i Zniesienia Wojen im. Józefa Rotblata — miejsca stanowiącego symboliczne wyzwanie dla podtrzymywanej w zbiorowej pamięci kultury wojny.

    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
Powiązane materiały
  • mediateka / audio
    Krzysztof Wodiczko i Jarosław Kozakiewicz. Rozbrojenie kultury. Projekt Instytutu Rozbrojenia Kultury i Zniesienia Wojen im. Józefa Rotblata
    451° Fahrenheita, czyli temperatura, w której płonie papier. Wykład Zuzanny Sękowskiej
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • 12.06 – 13.06.2025
    Sztuka Edukacji. Uczymy się od was. Elbląg
    Konferencja dla osób edukatorskich
    Centrum Sztuki Galeria ELCentrum Sztuki Galeria EL
  • zdjęcie w przestrzeni wystawy, rozmazana postać pochylająca się nad instalacją
    14.06 (SOB) 14:15
    Saturday ArtWalk
    Guided tour in English
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, osoba w przestrzeni wystawy
    14.06 (SOB) 16:00
    Недільна екскурсія українською мовою
    Oprowadzanie w języku ukraińskim
    Захента — Національна галерея мистецтв.Захента — Національна галерея мистецтв.
  • zdjęcie, ludzie w przestrzeni wystawy otoczeni przez ekrany projekcyjne
    14.06 (SOB) 18:00
    Zjawisko Łódzkiej Awangardy
    Spotkanie z Józefem Robakowskim
    Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)
  • 15.06 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, element wystawy, pomarańczowo-żółta świecąca forma na stalowym stelażu
    19.06 (CZW) 12:15
    Czwartkowe oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 17:30)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • kadr filmowy, kobietra w białej szacie
    21.06 – 22.06.2025
    Unyielding Beauty: Central Asian perspective
    Screenings and lecture
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • maszyna kinetyczna oblana ciepłym światłem
    21.06 (SOB) 12:15
    Warsztaty z tworzenia ruchomej rzeźby
    Warsztaty dla rodzin z dziećmi w wieku 7–12 lat
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Mężczyzna stoi bokiem i patrzy na czarno-białą fotografię ucha z napisem UCHO – FOTOGRAFOWIE POSZUKUJĄCY.
    21.06 (SOB) 13:00
    Zachęta miga!
    OPROWADZANIE NA WYSTAWIE „POZA SCENARIUSZEM. WARSZTAT FORMY FILMOWEJ” W POLSKIM JĘZYKU MIGOWYM
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie w przestrzeni wystawy, zdjęcia na białej ścianie
    21.06 (SOB) 14:15
    Saturday ArtWalk
    Guided tour in English
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, osoba w przestrzeni wystawy
    21.06 (SOB) 16:00
    Недільна екскурсія українською мовою
    Oprowadzanie w języku ukraińskim
    Захента — Національна галерея мистецтв.Захента — Національна галерея мистецтв.
  • zdjęcie wystawy, stary telewizor
    22.06 (ND) 12:15
    Poza scenariuszem. Warsztat Formy Filmowej
    Oprowadzanie kuratorskie Jolanty Rycerskiej
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta